Bệnh dại và cách phòng chống bệnh dại

Bệnh dại và cách phòng chống bệnh dại

1) Bệnh dại và cách phòng chống bệnh dại

Bệnh dại là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus bệnh dại (Lyssavirus) gây ra. Bệnh dại có thể lây từ động vật sang người thông qua cắn, cào, liếm hoặc tiếp xúc với nước bọt, nước tiểu, niêm mạc hoặc da của động vật bị nhiễm bệnh dại. Virus bệnh dại có thể tạo ra vết thương ở người và lan rộng vào hệ thống thần kinh, gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách.

Để phòng chống bệnh dại, có một số biện pháp sau đây mà bạn có thể thực hiện:

1. Tiêm phòng dại: Tiêm phòng dại là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh dại. Nó bao gồm tiêm 1 đến 5 liều vắc-xin dại trong quá trình liên tục, tùy thuộc vào tình trạng tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh và lịch sử tiêm phòng trước đó. Nếu bạn đã tiêm phòng dại trong quá khứ và bị cắn bởi động vật nghi ngờ mang virus bệnh dại, bạn chỉ cần tiêm một liều vắc-xin bổ sung.

2. Hạn chế tiếp xúc với động vật: Hạn chế tiếp xúc với động vật hoang dã, đặc biệt là động vật có dấu hiệu bất thường hoặc động vật chưa từng được tiêm phòng dại. Nếu tiếp xúc với động vật nuôi, đảm bảo rằng chúng đã được tiêm phòng dại đúng lịch trình và theo dõi sức khỏe của chúng.

3. Tránh tiếp xúc với động vật bị nghi ngờ nhiễm bệnh dại: Nếu bạn tiếp xúc với động vật bị nghi ngờ mang virus bệnh dại, hãy tránh tiếp xúc với nước bọt, nước tiểu, niêm mạc hoặc da của động vật đó. Nếu tiếp xúc diễn ra, hãy rửa sạch vết thương bằng xà phòng và nước, sau đó thoa kem kháng sinh và bao bọc vết cắn bằng băng sạch để tránh nhiễm trùng.

4. Báo cáo và xử lý nhanh chóng nếu bị cắn bởi động vật nghi ngờ nhiễm bệnh dại: Nếu bạn bị cắn bởi động vật nghi ngờ nhiễm bệnh dại, hãy báo cáo ngay cho cơ quan y tế địa phương để được tư vấn và tiếp nhận điều trị kịp thời. Điều này rất quan trọng vì việc tiêm phòng dại sớm sau khi tiếp xúc có thể ngăn ngừa bệnh dại phát triển.

5. Cách xử lý vết thương sau khi bị cắn hoặc cào: Khi bị cắn hoặc cào bởi động vật, việc xử lý vết thương đúng cách có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng. Hãy rửa sạch vết thương bằng xà phòng và nước, sau đó đè chặt phía trên vùng bị thương để ngừng máu chảy. Tiếp theo, thoa kem kháng sinh lên vết thương và bao bọc nó bằng băng sạch. Nếu vết thương làm trong vòng 12 giờ sau khi bị cắn, cần may lại vết thương. Điều quan trọng là phải đến nơi trợ giúp y tế càng sớm càng tốt để được xử lý và điều trị đúng cách.

6. Theo dõi tình trạng sức khỏe sau khi tiêm phòng hoặc bị cắn: Sau khi tiêm vắc-xin dại, bạn cần theo dõi tình trạng sức khỏe của mình. Nếu có bất kỳ triệu chứng nhiễm trùng hoặc biểu hiện bệnh dại như viêm nhiễm vùng cắn, sưng, đau, sốt, hoặc thay đổi tâm lý và cách ứng xử, hãy báo cáo ngay cho cơ quan y tế để được xét nghiệm và điều trị.

Ngoài ra, việc đánh giá và điều trị dại cho động vật nghi ngờ mắc bệnh cũng cần được thực hiện như giám sát và nhốt động vật trong một khoảng thời gian nhất định để quan sát bất kỳ thay đổi nào và xử lý đúng cách nếu cần thiết.

Qua các biện pháp phòng ngừa và xử lý kịp thời, chúng ta có thể giảm nguy cơ mắc bệnh dại và đảm bảo an toàn cho sức khỏe của chúng ta và gia đình.

2) Tiêm vắc-xin dại và những điều cần biết sau khi tiêm

Tiêm vắc-xin dại là một biện pháp quan trọng để ngăn ngừa bị bệnh dại. Sau khi tiêm, có một số điều bạn cần biết và tuân thủ để đảm bảo hiệu quả và an toàn:

1. Lịch tiêm vắc-xin dại: Vắc-xin dại được tiêm theo lịch trình khuyến nghị. Thông thường, người chưa tiêm phòng dại từ trước sẽ tiêm vắc-xin trong quá trình liên tục từ 1 đến 5 liều, tùy thuộc vào tình trạng tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh và chỉ định của bác sĩ. Cần tuân thủ đúng lịch trình và số lượng liều được chỉ định để đạt được hiệu quả tối đa.

2. Hiệu quả của vắc-xin dại: Vắc-xin dại đã được chứng minh là an toàn và hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh dại. Sau khi tiêm vắc-xin, hệ miễn dịch của cơ thể sẽ phản ứng bằng cách sản xuất kháng thể chống lại virus bệnh dại. Tuy nhiên, vắc-xin không mang lại hiệu quả ngay lập tức và cần một thời gian để phát triển miễn dịch. Điều này có nghĩa là việc tiếp tục thực hiện biện pháp phòng dại khác, như hạn chế tiếp xúc với động vật bị nghi ngờ nhiễm bệnh, trong thời gian này rất quan trọng.

3. Tác dụng phụ của vắc-xin dại: Vắc-xin dại thường là an toàn và ít gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, như bất kỳ vắc-xin nào khác, có thể có một số tác dụng phụ như đau nhức, sưng hoặc đỏ tại chỗ tiêm, sốt nhẹ, mệt mỏi. Những tác dụng phụ này thường không nghiêm trọng và tự giảm sau một thời gian ngắn.

4. Chăm sóc sau tiêm: Sau khi tiêm vắc-xin dại, bạn cần chăm sóc vùng tiêm bằng cách giữ cho vùng tiêm khô ráo và sạch sẽ. Tránh để vùng này bị ướt hoặc bị bẩn trong vòng 24 giờ đầu sau tiêm để giảm nguy cơ nhiễm trùng. Nếu có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ hoặc tác dụng phụ sau tiêm, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ.

5. Lưu ý quan trọng: Vắc-xin dại không thay thế việc tiêm phòng dệt nghệ hoặc cấy chỉnh hình sau khi bị cắn bởi động vật có nghi ngờ mang virus. Nếu bạn bị cắn bởi động vật nhiễm bệnh dại hoặc có nghi ngờ về tiêm phòng dại trước đây, hãy báo cáo ngay cho cơ quan y tế địa phương để được tư vấn về biện pháp điều trị và tiêm phòng thích hợp.

Hi vọng rằng thông tin này đã giúp bạn hiểu về bệnh dại, cách phòng chống bệnh dại và điều cần biết sau khi tiêm vắc-xin dại. Hãy luôn tuân thủ chỉ định của bác sĩ và thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ sức khỏe của bạn và ngăn ngừa bệnh dại. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào khác, hãy tham khảo ý kiến ​​của bác sĩ hoặc nhà y tế.

Một số phản ứng phụ có thể gặp phải sau khi tiêm ngừa bệnh dại:

-Đau, sưng và đỏ tại vị trí tiêm: Đây là phản ứng thông thường và thường sẽ mất đi sau một thời gian ngắn. Bạn có thể duy trì việc bôi chất kháng viêm để giảm các triệu chứng này.

-Sốt: Một số người tiêm ngừa bệnh dại có thể gặp sốt nhẹ hoặc sốt cao sau tiêm. Đây là một phản ứng phụ phổ biến và thường tự giảm sau vài ngày.

-Mệt mỏi, buồn nôn: Một số người có thể cảm thấy mệt mỏi hoặc buồn nôn sau khi tiêm. Điều này cũng là một phản ứng phụ thông thường và thường sẽ tự giảm đi sau một thời gian.

-Đau đầu: Một số người có thể gặp phải đau đầu sau khi tiêm ngừa. Đau đầu thường là nhẹ và tạm thời và có thể được giảm bằng cách nghiêm túc nghỉ ngơi và uống nước đủ.

-Dị ứng: Tuy hiếm, nhưng một số người có thể phản ứng dị ứng sau khi tiêm ngừa bệnh dại. Dấu hiệu dị ứng có thể bao gồm mẩn ngứa, sưng môi hoặc mặt, khó thở và các triệu chứng dị ứng nghiêm trọng khác. Nếu bạn gặp bất kỳ phản ứng dị ứng nào sau khi tiêm, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức.

Link:

https://medlatec.vn/tin-tuc/phan-ung-phu-sau-khi-tiem-phong-dai-va-mot-so-luu-y-s121-n32792

3) SAU KHI TIÊM PHÒNG DẠI KIÊNG GÌ THEO KHUYẾN NGHỊ CỦA BÁC SĨ?

Sau khi tiêm phòng dại cần kiêng gì? Để đạt được hiệu quả tiêm phòng vắc xin ngừa dại tốt nhất, mọi đối tượng cần:

-Kiêng dùng các loại thuốc có công dụng ức chế, làm suy yếu hệ miễn dịch như thuốc điều trị sốt rét (aminoquinolines (2)), thuốc chữa ung thư hay corticoid. Vì khi hệ miễn dịch của cơ thể bị suy giảm chức năng, cơ thể sẽ không có khả năng sản xuất lượng kháng thể vừa đủ để duy trì sự ổn định của cơ thể sau khi tiêm phòng dại.

-Kiêng tiếp nạp những loại thức ăn chứa nhiều đạm và chất béo. Thay vào đó, nên xây dựng chế độ ăn uống bổ sung nhiều vitamin, khoáng chất.

-Kiêng sử dụng các loại đồ uống có cồn như rượu bia, không sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, để tránh trường hợp các chất kích thích có hại làm rối loạn hệ miễn dịch của cơ thể, khiến cho tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng và khó nắm bắt hơn.

-Hạn chế vận động nặng, quá sức với cường độ cao, kể cả lái xe hoặc vận hành máy móc. Vì cơ thể sau tiêm sẽ rơi vào trạng thái kém ổn định, người tiêm thường xuyên bị chóng mặt, choáng váng, từ đó có thể gây ra các chấn thương đáng tiếc.

-Ngoài ra, trong quá trình tiêm hoặc sau khi tiêm, nếu người tiêm cảm thấy sốt, choáng váng, mệt mỏi hay các dấu hiệu khác liên quan đến tình trạng sức khỏe, cần báo ngay với nhân viên y tế để kịp thời xử lý vấn đề.

Đối với những đối tượng đang mắc các bệnh lý cấp tính, không nên áp dụng phác đồ tiêm phòng vắc xin ngừa dại trước phơi nhiễm, cần trì hoãn cho đến khi điều trị khỏi hẳn bệnh lý cấp tính mới tiêm. Trong trường hợp khẩn cấp, cần tiến hành tiêm bắp vắc xin dại, đồng thời bệnh nhân cần được nhân viên y tế theo dõi lượng kháng thể virus dại có trong máu.

4) Phác đồ tiêm phòng dại của Bộ Y Tế

Hiện nay, tại Việt Nam đang lưu hành 2 vắc xin Verorab (Pháp) và Abhayrab (Ấn Độ), đây là hai loại vắc xin thế hệ mới được phát triển dựa trên cơ chế vắc xin tế bào, có hiệu lực bảo vệ cao và an toàn cho người sử dụng, không gây tác dụng phụ như lời đồn.

Bác sĩ sẽ đưa ra quyết định tiêm phòng bao nhiêu mũi sau khi thăm khám và xác định tình trạng nhiễm bệnh của từng bệnh nhân. Dưới đây là phác đồ tiêm phòng dại của Bộ Y Tế:

Phác đồ tiêm phòng dại trước phơi nhiễm (trước khi bị con vật cắn)

Đây là phác đồ tiêm cho những người có nguy cơ phơi nhiễm cao với virus dại như nhân viên phòng thí nghiệm tiếp xúc với virus dại, cán bộ thú y, người dân nuôi chó, người làm nghề giết mổ chó và những người đi du lịch đến các vùng đang lưu hành bệnh dại.

Lịch tiêm: Tiêm 3 mũi vào các ngày 0, ngày 7 và ngày 21 (hoặc ngày 28) và các mũi tiêm nhắc.

Phác đồ tiêm phòng dại sau phơi nhiễm

Đây là phác đồ tiêm cho những người đã bị động vật mang bệnh dại hoặc nghi bị dại tấn công. Khi rơi vào trường hợp này, cần điều trị dự phòng và tiêm phòng dại càng sớm càng tốt sau khi bị phơi nhiễm.

Đối với các đối tượng chưa tiêm dự phòng

-Thực hiện tiêm 4 mũi (*) vào các ngày N0 – N3 – N7 – N28

-Thực hiện tiêm 5 mũi (**) vào các ngày N0 – N3 – N7 – N14 – N28

Lưu ý:

(*) Con vật sau 10 ngày thực hiện theo dõi;

(**) Con vật bênh, chết, không theo dõi được;

Nên tiêm vắc xin phòng dại càng sớm càng tốt ngay sau khi bị động vật tấn công;

Sau ngày tiêm liều đầu tiên vắc xin Dại, không tiêm huyết thanh trễ hơn 7 ngày.

Lưu ý:

Độc giả ở SaiGon nếu có tiền sử bệnh huyết cao nên đến trực tiếp BV Nhiệt đới để tiêm ngừa, đến VNVC  người có HA cao đo lần đầu sẽ cho ra ngoài nghỉ ngơi, sau 30" đo lại không hạ thì họ yêu cầu mình chuyển sang BVNĐ để tiêm ngừa.

5) Bệnh dại là một căn bệnh nguy hiểm và có thể gây tử vong. Hiện nay đã có cách điều trị bệnh dại triệt để không?

Bệnh dại thực sự là một bệnh rất nguy hiểm và thường gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. 

Cho đến nay, bệnh dại vẫn chưa có cách điều trị triệt để. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm và can thiệp điều trị đúng cách, có thể cứu sống bệnh nhân dại. Cụ thể:

- Nếu phát hiện sớm khi mới có triệu chứng, bác sĩ có thể dùng huyết thanh kháng dại để trung hòa virus gây bệnh. Đây là biện pháp điều trị chính và hiệu quả nhất lúc này.

- Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng sẽ được theo dõi sát sao, điều trị triệu chứng và hỗ trợ điều trị nhằm ngăn chặn bệnh tiến triển nặng hơn.

- Nếu bệnh chuyển nặng với triệu chứng khó thở, co giật..., tỷ lệ tử vong rất cao. Lúc này chỉ có thể điều trị hỗ trợ giảm triệu chứng.

Vì vậy, tiêm phòng vaccine và nhận can thiệp y tế kịp thời là điều rất quan trọng để phòng tránh cũng như điều trị bệnh dại.

Trích dẫn :

[1] https://pkgdvietuc.com/cach-xu-ly-vet-thuong-khi-bi-dong-vat-can-va-cao/

[2] https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/lieu-tiem-vac-xin-phong-benh-dai-theo-khuyen-cao-cua-chuc-y-te-gioi/

[3] https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/danh-sach-5-loai-vac-xin-phong-benh-dai-dang-luu-hanh-tai-viet-nam/

[4] https://ykhoapasteurdalat.vn/cach-xu-tri-vet-thuong-khi-bi-dong-vat-can/

[5] https://medlatec.vn/tin-tuc/sau-khi-bi-cho-dai-can-bao-lau-thi-tiem-phong-vaccine-dai-s121-n32650

[6] https://vnvc.vn/tiem-phong-dai-kieng-gi/